لغت نامه کهن کدخدا http://www.Esfandabad.org دربرگیرنده 197 لغت از گفتارهای دیرین و شیرین اسفندآبادیها
آ
َAadoon	آب بند جویبار	آدون
َََAasiowboonoy	نوعی حشره	آسیوبونی
Aakoleh	آکنه	آکله
الف
Edbar	نکبت	ادبار
Orsi	کفش	ارسی
Esponbad	اسفندآباد	اسپونباد
Ashmal	لایه روبی قنات	اشمال
Eghedoy	آنقدر- بیحد	اقدوی
Almol	بی ثبات	المل
Ow	آب	او
Owdeh	دنباه نخ نخ ریسی	اوده
Oosati	آنوقت	اوساتی
In gol	این نقطه	این گل
ب
Bagozar	لجباز	باگذار
Bakhiz	بلندشو	بخیز
Bad Abarat	بد قواره	بد عبارت
Barjin	وسیله خرمن کوبی	برجین
Bar zadan	ضربه دیدن انگشت پا	برزدن
Barambaaz	سینه ورم شدید	برمباز
bisk	ماسه نرم	بسک
Bak	فورباغه	بک
Bel	بگذار	بل
Benj	زنبور کوچک	بنج
Bowar	باور	بووار
Bowz	زنبور	بوز
Bowz	درخت نارون	بوز
Bowo	بابا	بووو
bisok	ماسه نرم	بیسک
Binoy	نوعی وسیله ریسندگی	بینوی
پ
Pati	برهنه	پتی
Pac hal	کثیف	پچل
Par baal zadeh	نوعی نفرین	پربال زده
Pareh	نوعی وسیله ریسندگی	پره
Pastoo	انباری	پستو
Pasaki	پشت و رو	پسکی
Pasbaaroo	وارونه	پسبارو
Pasin	عصر	پسین
Peshanjeh	تراوش آب	پشنجه
Penjeroy	وشگون	پنجری
Pendereghoy	ناچیز	پندرقوی
Pangor	خنج	پنگور
Pootooropy	ناچیز	پوتوری
Poosbor	تفنگ دم پر	پوسبر
Pirisoy	پرستو	پیریسوی
pizor	قلم درشت	پیزور
ت
Tar kerdan	با آب شستن	تار کردن
Takh raftan	نوعی نفرین	تخ رفتن
Tokhmgorjeh	املت	تخم گرجه
Targol	ریحان	ترگل
Tarimoon	ریدن یا خیلی خراب کردن	تریمون
Tak –o- tokhaar	سروصدای خیلی آرام	تک و تخار
Tommon	زیر شلواری	تمون
tow	تب	تو
ث
ج
Jar	صدا	جار
Jaz	جهاز شتر	جاز
Jazi	جهیزیه	جازی
Jakhti	ناگهانی – بالاخره	جختی
Jorreh	نوجوان	جره
Jezzi	جهیزیه	جزی
Joogh	جوی	جوق
Jooghan	هاونگ	جوقن
Jol	پارچه	جل
Jeng jengoo	میوه یک نوع خار	جنگ جنگو
joon	زیبا	جون
Jigidan	پریدن	جیگیدن
Jigilpigow	بالا و پایین پریدن	جیگیل پیگو
چ
Charghad	روسری	چارقد
Chakh	چرخ ریسندگی	چخ
Chakhom-khash	چشمم روشن	چخم خاش
Choft	کاری را مطمئن انجام دادن	چفت
Chofteh	گلوله بزرک (پنبه)	چفته (پنبه)
Chambareh	گلهای اطراف چاه	چمبره
Choogh	چوب	چوق
chooghoor	گنجشک	چوقور
Choft	زنجیر قفل در چوبی	چفریزه
Chishgerneh	بوته کوچک برای افروختن آتش	چیشگرنه
Chiloy	قطعات کوچک هیزم	چیلوی
ح
Hader	مواظب	حادر
Horm	حرارت	حرم
Hazoo	نوعی حشره	حزو
hasht	حیران	حشت
خ
Khash	خوب	خاش
Khojow	سروصدای آرام	خجو
Kharposhteh	گودی بین دو طاق	خرپشته
Khoreymoon	نوعی نفرین	خریمون
Khangor	خنج محکم	خنگور
Khiar	خربزه	خیار
Khiarbeleng	خیارسبز	خیار بلنگ
د
Daam Daam	صدای متداوم و قوی	دام دام
Dabat	دوات	دبات
Dadeh	خواهر	دده
Dasamboo	خیار خوشبو	دسمبو
Del bedeh	توجه کن	دل بده
Deljoon	با حوصله	دلجون
Delowzoon	آویزان	دلوزون
Dom Tizaki	لگد پراکنی خر عصبانی	دم تیزکی
Doodeh	گردش و تفریح	دوده
Dowry	بشقاب	دوری
Do goloy	زائده گوشتی زیر گردن گوسفند	دوگلوی
dool	دلو چاه	دول
difal	دیوار	دیفال
ذ
ر
row	شل	رو
rood	عزیز	رود
roodok	عزیزکوچک	رودک
Sekandari	سکندری	رورفتن
ز
ژ
س
Sabaat	سایه بان خشتی روی کوچه	سبات
Sabood	کوزه	سبود
Sartow	سرداب	سرتو
Sofeh	ایوان اصلی منزل	سفه
Sogholmeh	مشت	سقلمه
Sokal	باقیمانده شاخه قطع شده درخت	سکال
Sang-e salim	نوعی سنگ سیاه و صاف	سنگ سلیم
Soochcheh	ظرف کشک سابی	سوچه
Soori	واسونک	سوری
Soozanoy	نوعی حشره	سوزنوی
Soolaroi	مترسک	سولروی
Sib-tokhm	کوکوسیب زمینی	سیب تخم
Sikh-o-loghaz	گوشه و کنایه	سیخ و لغاض
Sikhor	جوجه تیغی	سیخور
ش
Shever	شل	شور
Shirowooz	سبد چوبی معلق	شیراووز
Shirpaleh	آبکش	شیرپاله
Shirdoon	پارچ	شیردون
sheitoon	عنکبوت	شیطون
ص
Saboot	صبو - کوزه	صبوت
ض
ط
Tenaf	طناب	طناف
ظ
ع
Omaroy	مترسک	عمروی
غ
Ghal	لانه	غال
Ghalbil	غربال	غلبیل
Ghotow	شنا	غوطو
ف
Farmooni	سینی کوچک برای حمل چائی	فرمونی
ق
Ghaam	محکم	قام
Ghaayyom	خیلی محکم	قایم
Choft	برآمده متورم (با ترک)	قرمبیده
Ghergher kardan	حرف بی معنی زدن	قرقرکردن
Ghezghezoo	نوعی حشره	قزقزو
Ghotow	شنا	قوتو
Ghoorigiroy	دستمال قوری	قوری گیروی
ک
Kodaroo	نوعی خرجین	کدرو
Kerker	نق زدن	کرکر
Kerkeroy	ته دیگ	کرکروی
Kesh	چادر زنانه	کش
Kol	سر	کل
Koltarkideh	نوعی نفرین	کل ترکیده
Kelendoon	کلون در	کلندون
Koleh	کمینگاه شکار	کله
Kom	شکم	کم
Komoo	شکمو	کمو
Konji	اتاق پشت	کنجی
Kandali	زمین خوردنی که حاصلش چهار دست و پا بالا باشد	کندلی
Kondoloy	گره ریشه خاروهیزم	کندولوی
Komeidoon	قابلمه	کمیدون
Kombar	حلقه خاکی دور چاه	کومبار
Kilizoy	انگشت کوچک	کیلیزوی
گ
Gaban	دامن	گابان
Gashad	شاید	گاشد
Gorjeh	گوجه	گرجه
Gorgaf	حمله کردن	گرگاف
Goram goram	صدای متداوم وخیلی قوی	گرام گرام
Gorom	پنبه	گرم
Gorneh	گلوله	گرنه
Gol	جا و محل	گل
Gal	متصل	گل
Goldagh	زمین سفت کویر	گل دغ
Gollehgarm	نوعی نفرین	گله گرم
Geyreh	گریه	گیره
ل
Labtakht	بشقاب	لب تخت
Lachak	روسری	لچک
Lardi	بیرون – جای خلوت	لردی
Lokkeh	یورتمه	لکه
Loghor	شکمو	لوقور
Lookeh	گلوله خیلی بزرگ پنبه	لوکه
م
Makhmareh	مقبره	مخماره
Modbakh	آشپزخانه	مدبخ
Modbar	قسمتی از افسار خر	مدبر
Mellam	نامناسب برای انجام کار	مل
Mellam	میگذارم	ملم
Mordooneh	موریانه	موردونه
Mooroy	مورچه ریز	موروی
Mokoloy	برآمدی کوچک	موکولوی
Mompiroy	نوعی حشره	موم پیروی
Mikhcheh	میخ	میخچه
ن
Nachagh	نامناسب	ناچاق
Na-khash	بد	ناخاش
Naa-khash moonan	بد قواره	ناخاش مونن
Nail	تشک	نالی
Nagholfaki	ناگهانی	ناقلفکی
Nakkor	گاززدن	نکر
Nemelli	نمیگذاری	نملی
Nani	گهواره	ننی
Nimgorreh	غذای میان وعده	نیم گره
و
ه
Hachin	این چنین – این جوری	هچین - هچینکی
Hashbaar	آشغال (معمولا خشک)	هشبار
Heshtan	گذاشتن	هشتن
Hodoosk	نوعی پرنده کاکل دار	هودوسک
Hakkal	قارچ	هکال
Haloat-bedeh	صبر کن	هلوت بده
Hammoneh	همیان	همونه
Howchin	چنگال بوجاریییی	هوچین
ی